Τα πρώτα Γραφεία Ευρέσεως Εργασίας (Γ.Ε.Ε) ιδρύθηκαν τον Σεπτέμβριο του 1922. Δεν διέπονταν από νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας ούτε διέθεταν εξασφαλισμένους πόρους.  Ήταν όμως η απαρχή του σημερινού ΟΑΕΔ.

Το 1955 συστήνεται με το Νομοθετικό Διάταγμα (Ν.Δ.) 2961/54, ο Οργανισμός Απασχολήσεως και Ασφαλίσεως Ανεργίας (ΟΑΑΑ) ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που υπάγεται στο Υπουργείο Εργασίας.

Το 1969, ο ΟΑΑΑ αντικαθίσταται από τον νεοσύστατο Οργανισμό Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), με το Ν.Δ. 212/69. Στον νεοπαγή τότε Οργανισμό λειτούργησαν νέα Γραφεία Εργασίας, στη βάση καινοτόμων για την εποχή προδιαγραφών (Β.Δ. 405/18.06.71).

Το 1996, με τον ν.2434/96, ο ΟΑΕΔ ορίζεται ως Εθνικός Φορέας Απασχόλησης, ενώ θεσμοθετείται η νέα τριμερούς εκπροσώπησης σύνθεση του Διοικητικού του Συμβουλίου (κράτος και κοινωνικοί εταίροι).

Το 2001, ο ΟΑΕΔ λαμβάνει τη σύγχρονη μορφή του (ν. 2956/2001) και συστήνονται τα Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης ως νέες καινοτόμες Υπηρεσίες σε αντικατάσταση των Γραφείων Εργασίας.

Οι ανώνυμες εταιρείες Παρατηρητήριο Απασχόλησης Ερευνητική–Πληροφορική Α.Ε. (Π.Α.Ε.Π.) και Επαγγελματική Κατάρτιση Α.Ε. ιδρύθηκαν με το αρ. 9 του Ν.2956/2001 και αρ. 22 του Ν.3586/2007αποσπόμενες από τον ΟΑΕΔ, οι οποίες καταργήθηκαν από 1.9.2011 με το αρ.88 του Ν.3996 και λειτουργούν ως αυτόνομο ΝΠΙΔ.

Το 2003, για τον συντονισμό της οργάνωσης και λειτουργίας των ΚΠΑ δημιουργήθηκε η Ειδική Υπηρεσία ΚΠΑ, με κριτήρια λειτουργίας που συμβαδίζουν με τη λογική λειτουργίας της ιδιωτικής οικονομίας (ν. 3144/2003).

Το 2006, τα ΚΠΑ μετονομάστηκαν σε ΚΠΑ2 (ν. 3518/2006), ώστε να μετεξελιχθούν σε one-stop shops (υπηρεσίες μίας στάσης για την προώθηση στην απασχόληση και τις επιδοματικές πολιτικές).  Έτσι θεσμοθετείται η δημιουργία ενιαίων τοπικών υπηρεσιών εξυπηρέτησης τόσο για τις παθητικές όσο και για τις ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης.

Επιπλέον, στο πλαίσιο της διαχείρισης, του ελέγχου και της εφαρμογής αναπτυξιακών προγραμμάτων για την 2007-2013 με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, οι υπηρεσίες του Οργανισμού που εμπλέκονται σχετικά, έχουν πιστοποιηθεί με το σύστημα διασφάλισης ποιότητας ISO 9001:2008.

Το 2011, η Ειδική Υπηρεσία ΚΠΑ αντικαθίσταται από τη Διεύθυνση Συντονισμού και Ανάπτυξης Δικτύου Υπηρεσιών Απασχόλησης, στο πλαίσιο της μετατροπής των ΚΠΑ2 σε υπηρεσίες εξυπηρέτησης μίας στάσης (ν. 3996/2011).

Το 2013 με το Ν.4144 ο Ο.Α.Ε.Δ. καθίσταται καθολικός διάδοχος και υπεισέρχεται σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των καταργηθέντων από 14.2.2012 με την παρ. 6 του άρθρου 1 του ν. 4046/2012, όπως ισχύει, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου με τις επωνυμίες Οργανισμός Εργατικής Εστίας (Ο.Ε.Ε.) και Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.).

Από το 2012 έως και το 2018 σχεδιάστηκε, προετοιμάστηκε και υλοποιήθηκε το πρόγραμμα αναδιοργάνωσης του ΟΑΕΔ με τίτλο «Επαναπροσδιορισμός του Επιχειρησιακού Μοντέλου του ΟΑΕΔ» (Reengineering).  Βασική παράμετρος ήταν ότι παράλληλα με την εσωτερική διαχείριση και υλοποίηση του προγράμματος από τα στελέχη του Οργανισμού, υπήρξε ενεργός συμμετοχή εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και των Δημοσίων Υπηρεσιών Απασχόλησης του Ηνωμένου Βασιλείου, της Σουηδίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας.  Ο Οργανισμός προχώρησε σε δομικές αλλαγές με σκοπό την αναβάθμιση του διαμεσολαβητικού του ρόλου στην αγορά εργασίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης εργασίας, καθώς και την αναβάθμισή του σε ψηφιακό και τεχνολογικό επίπεδο. Μερικές από τις ριζικές αλλαγές που επήλθαν είναι μεταξύ άλλων η αναδιοργάνωση των ΚΠΑ2, η διεκπεραίωση βασικών διαδικασιών για τους πολίτες με ηλεκτρονικό τρόπο (E Services) κ.α.  Ο «Επαναπροσδιορισμός του Επιχειρησιακού Μοντέλου του ΟΑΕΔ» (Reengineering), οδήγησε στη σύγχρονη μορφή του Οργανισμού και τον κατέστησε ικανότερο ν’ ανταποκριθεί θετικά στις ανάγκες στήριξης των ανέργων και των επιχειρήσεων.

Το 2022, περισσότερο από μισό αιώνα μετά τη μετονομασία του ΟΑΑΑ σε Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού, εγκαινιάζεται μια νέα εποχή. Νέο οργανόγραμμα και μια σειρά καινοτομιών οδηγούν στη μετεξέλιξη του ΟΑΕΔ σε μια Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, τη Δ.ΥΠ.Α., που θα λειτουργεί ακολουθώντας τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές. Η μετεξέλιξη αυτή προβλέπει: Αναδιοργάνωση λειτουργίας, δημιουργία προηγμένων εργαλείων για την ενίσχυση της απασχόλησης και αναβάθμιση του συστήματος κατάρτισης. Νέα σύνθεση Διοικητικού Συμβουλίου, σύσταση Συμβουλίου Κοινωνικών Εταίρων, μεταβίβαση άσκησης αρμοδιοτήτων του Διοικητή Δ.ΥΠ.Α. σε τρεις Υποδιοικητές, διαχείριση του «Ειδικού Λογαριασμού Επαγγελματικής Κατάρτισης» από νομικό πρόσωπο που συγκροτούν κοινωνικοί εταίροι, νέες αρμοδιότητες και νέα εργαλεία για την επανεκκίνηση της στεγαστικής πολιτικής ώστε να καλυφθούν στεγαστικές ανάγκες του εργατικού δυναμικού και ιδιαίτερα των νέων. Εισαγωγή νέων ψηφιακών εργαλείων (ψηφιακή κάρτα Δ.ΥΠ.Α., ψηφιακό μητρώο, ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης), θέσπιση, για πρώτη φορά, επιδόματος εργασίας για τους επιδοτούμενους ανέργους που βρίσκουν δουλειά. Αναβάθμιση του μηχανισμού διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας, ώστε τα προγράμματα της Δ.ΥΠ.Α. να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς, δημιουργία Εθνικού Συμβουλίου Δεξιοτήτων Εργατικού Δυναμικού για τη χάραξη Εθνικής Στρατηγικής για τις Δεξιότητες και θέσπιση Ατομικού Λογαριασμού Δεξιοτήτων, ένα ψηφιακό εργαλείο στα χέρια του πολίτη, όπου θα καταγράφονται οι διαθέσιμοι πόροι αλλά και οι δεξιότητες, οι καταρτίσεις και οι πιστοποιήσεις που δικαιούται και λαμβάνει ο καταρτιζόμενος κατά τη διάρκεια του επαγγελματικού βίου. Επίσης, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης για τις Δεξιότητες (skills.gov.gr), με το πάτημα ενός κουμπιού πολίτες και φορείς θα ενημερώνονται για θέματα δεξιοτήτων και προγράμματα κατάρτισης. Νέο ξεκίνημα για μια ευρωπαϊκή Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης που στοχεύει στην αύξηση της απασχόλησης, τη μείωση της ανεργίας και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.